Ματσίνι, Τζουζέπε

(Giuseppe Mazzini, Γένοβα 1805 – Πίζα 1872). Ιταλός πολιτικός. Ο πατέρας του ήταν γιατρός και ο ίδιος σπούδασε νομική στο πανεπιστήμιο της Γένοβα. Συμμετείχε από νεαρή ηλικία στην πολιτική και το 1827 έγινε μέλος του κινήματος των Καρμπονάρων. Συνεργάστηκε με δημοκρατικές εφημερίδες, ενώ δημοσίευσε και το έργο του με τίτλο Δοκίμιο σχετικά με μερικές τάσεις της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας του 19ου αιώνα, με το οποίο ωθούσε τον ρομαντισμό σε δημοκρατική και λαϊκή κατεύθυνση. Το 1830 συνελήφθη με την κατηγορία της συνωμοτικής δράσης και μετά την αποφυλάκισή του (1831) αυτοεξορίστηκε. Τότε άρχισε να αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα της δράσης των Καρμπονάρων και απευθύνθηκε στον Κάρολο Αλβέρτο, που μόλις είχε ανεβεί στον θρόνο του Πεδεμόντιο, στέλνοντάς του μία επιστολή, με την οποία τον καλούσε να αναλάβει την ηγεσία των φιλελευθέρων κινημάτων. Βάσει της ιδεολογίας που τελικά διαμόρφωσε ήταν ότι σκέψη και δράση έπρεπε να υπηρετούν η μία την άλλη μέσα σε ένα πλαίσιο δραστηριοτήτων, στο οποίο έπρεπε να συμμετέχει ολόκληρο το εθνικό σύνολο. Τον Ιούνιο του 1831 ίδρυσε, εξόριστος στη Μασσαλία το κίνημα Νέα Ιταλία (Giovine Italia), στα πλαίσια του Ριζορτζιμέντο, με σκοπό την απελευθέρωση της χώρας του από την Αυστριακή κυριαρχία και την ένωση της Ιταλίας. Στο κίνημά του προσχώρησαν διακεκριμένες προσωπικότητες της εποχής, αλλά ήρθε αμέσως σε σύγκρουση με τις μυστικές οργανώσεις που καθοδηγούσε ο Φιλίπο Μπουοναρότι, οι οποίες επηρέαζαν τις μάζες των αγροτών με το πρόγραμμά τους για αγροτικές μεταρρυθμίσεις. Ο Μ. επιχείρησε να συμμαχήσει μαζί τους (1832), αλλά ο ταξικός αγώνας τους και η προσκόλλησή τους στα ιδεώδη της Γαλλικής επανάστασης οδήγησε σύντομα σε διάσπαση. Έτσι το κίνημα του Μ. έχασε κάθε επιρροή στις μάζες των εργατών και των αγροτών, γεγονός το οποίο προκάλεσε νέα στροφή στη σκέψη του Μ. και έθεσε νέες βάσεις στο κίνημά του. Υποστήριξε ότι οι Ιταλοί έπρεπε να δράσουν με πίστη στον θεό και στην ανθρωπότητα, για την ένωση της χώρας με πρωτεύουσα τη Ρώμη και την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας. Το κίνημά του αντιπροσώπευε για την Ιταλία τη γένεση του πρώτου πολιτικού κόμματος σε εθνική βάση. Ο Μ. κατόρθωσε να οργανώσει μεγάλο πλήθος οπαδών του κινήματός του και το 1833 επιχείρησε να προκαλέσει εξέγερση στο βασίλειο του Πεδεμοντίου και στη συνέχεια στη Σαβοΐα, τις οποίες κατάπνιξε η αστυνομία· ανάμεσα στους φυγάδες που αναγκάστηκαν να εκπατριστούν συγκαταλεγόταν και ο Γκαριμπάλντι. Οι συλλήψεις επεκτάθηκαν και στα άλλα ιταλικά κράτη, γεγονός το οποίο ανάγκασε πολλούς να εγκαταλείψουν τη Νέα Ιταλία. Ο Μ. κατέφυγε στην Ελβετία, όπου ίδρυσε το κίνημα Νέα Ευρώπη (1834), που απέβλεπε στον συντονισμό των διάφορων ευρωπαϊκών κινημάτων για ανεξαρτησία. Το 1836 διώχτηκε από την Ελβετία, ύστερα από πίεση της Γαλλίας, και κατέφυγε στην Αγγλία. Τον επόμενο χρόνο αναδιοργάνωσε το κίνημα Νέα Ιταλία (1837-40). Το 1849 πήγε στη Ρώμη όπου είχε ανακηρυχθεί η Δημοκρατία και αποτέλεσε μέλος της τριανδρίας μαζί με τον Σάφι και τον Αρμελίνι, η οποία οργάνωσε την αντίσταση κατά των Γάλλων. Μετά την πτώση της πόλης, έφυγε πάλι στην εξορία. Διέμεινε διαδοχικά στη Μασσαλία, στη Γενεύη, στο Παρίσι και στο Λονδίνο, όπου ίδρυσε το Ευρωπαϊκό δημοκρατικό κομιτάτο καθώς και ένα εθνικό ιταλικό κομιτάτο, χωρίς να παραιτηθεί από τις επαναστατικές του προσπάθειες (Μιλάνο 1853, Γένοβα 1857 κ.α.). Τον Οκτώβριο του 1860 ίδρυσε στη Νάπολη την εφημερίδα με τον τίτλο Il popolo d’ Italia, ωστόσο αντιλήφθηκε ότι το κίνημα του Ριζορτζιμέντο είχε πάρει φιλοβασιλική κατεύθυνση και πήγε στο Λονδίνο. Εκεί ίδρυσε (1866) τη Δημοκρατική Συμμαχία και, πιστεύοντας ακόμα ότι μπορούσε να οδηγήσει τον λαό στην επανάσταση, επιχείρησε το 1870 να κινηθεί από τη Σικελία προς τη Ρώμη. Συνελήφθη όμως και κλείστηκε στο φρούριο της Γκαέτα, απ’ όπου αποφυλακίστηκε έπειτα από μικρό χρονικό διάστημα με αμνηστία. Έφυγε για το Λονδίνο, όπου έμεινε για λίγο και το 1872 επέστρεψε μεταμφιεσμένος στην Πίζα, όπου πέθανε. Τα συγγράμματά του και η τεράστια αλληλογραφία του, που εκδόθηκαν κατ’ επανάληψη, καταλαμβάνουν εκατό περίπου τόμους.